Diyabet hastaları dikkat: İşte hakikat sanılan 6 yanlış bilgi

Dünyada yaklaşık 537 milyon kişinin diyabet hastası olduğu iddia ediliyor. Diyabetik hastaların sayısının 2030 yılında 643 milyona, 2045 yılında ise 783 milyona çıkması bekleniyor. Türkiye, dünyada diyabetin en süratli arttığı 5 ülke ortasında birinci sıralarda yer alıyor.

YERİŞKİNLERİN NEREDEYSE YARISI DİYABET

Ülkemizdeki erişkin nüfusun yüzde 42’sinin diyabetik ya da prediyabetik (gizli şeker) olduğu belirtiliyor. Toplumun yaşlanması, kentleşme sonucu gelişen yetersiz hareket ve sıhhatsiz beslenme nedeniyle obezitenin yaygınlaşması, diyabetin süratle artmasının temel sebeplerini oluşturuyor. Kalp-damar hastalıklarının, körlüğün, kronik böbrek yetmezliğinin, uzuv kayıplarının en kıymetli ve en sık görülen sebebinin denetim edilemeyen diyabet olduğu belirtiliyor.

Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. İnan Anaforoğlu, aslında diyabet hastalarının tedavilerine sistemli devam etmeleri, beslenme ile hayat alışkanlıklarına dikkat etmeleri halinde sağlıklı ve etkin bir hayat sürebildiklerine dikkat çekerek, “Ancak toplumda diyabet ve tedavisi hakkında hakikat sanılan yanılgılı bilgiler ve bu istikamette hareket edilmesi nedeniyle hastalığın tanısı geç konabiliyor, tedavide istenilen muvaffakiyete ulaşılmakta zahmet çekilebiliyor. Bunların sonucunda diyabetin yol açtığı kalp ile damar hastalıkları, görme kaybı ve böbrek hastalığı üzere pek çok komplikasyon gelişebiliyor” diyor. Anaforoğlu, 14 Kasım Dünya Diyabet Günü kapsamında toplumda diyabet hakkında hakikat sanılan 6 yanılgılı bilgiyi anlattı; değerli teklifler ve ihtarlarda bulundu!

DOKTORUMUN İLACIMI BİR DEFA DÜZENLEMESİ KAFİDİR. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Hastaların vakit içinde tedavilerinde değişiklik yapmaya muhtaçlık duyulabiliyor; ilaçların kimilerinin kesilmesi yahut yeni bir ilaca başlanması gerekebiliyor. Bazen oluşan komplikasyonlar nedeniyle de tedavide değişiklik yapılması istikametinde karar alınabiliyor. Hasebiyle diyabet hastalarının tertipli aralıklarla tabip denetiminde olmaları yaşamsal değer taşıyor.

HAYAT UZUNLUĞU İNSÜLİN KULLANACAĞIM. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Kimi hastaların (örneğin insüline bağımlı, tip 1 diyabet hastaları ve hamileler) hayat uzunluğu insülin kullanmaları gerekirken kimi hastalarda ise hastalığın başında bir mühlet insülin tedavisine başlanıp sonra bu tedaviyi kesmek mümkün olabiliyor. Prof. Dr. İnan Anaforoğlu, bazen de vakit içinde hastanın pankreasındaki insülin rezervi azaldığı için insülin tedavisine kademeli bir halde geçildiğini belirterek, “Yaklaşık 100 yıldır kullanmakta olduğumuz insülin pek çok hastanın hayatını kurtarmış ve kurtarmaya da devam ediyor. Lakin tedavi düzenlerken gereksiz insülin tedavilerinden kaçınmak da tabibin değerlendirmesi sonucu karar verilecek bir husustur” diyor.

HAMİLE KALAMAM, GEBE KALSAM BILE İNSÜLİN BEBEĞE ZİYAN VERİR. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Diyabeti olan bayanlar da gebe kalabiliyor ve sağlıklı çocuklar dünyaya getirebiliyorlar. Prof. Dr. İnan Anaforoğlu, bazen hamilelik sırasında salgılanan birtakım hormonlar nedeniyle gebelik diyabetinin gelişebileceğine işaret ederek, “Burada kıymetli olan, daha evvelden diyabeti olan anne adaylarının gebe kalmadan evvel kan şekeri ayarlamalarının yapılması ve tedavilerinin hamilelik sürecine uygun olarak düzenlenmesidir. Hamilelik sırasında diyabet gelişen anne adaylarının da hamilelik tamamlanana kadar beslenme ve gerekirse tıbbi tedavi almak için tabipleriyle işbirliği içinde olmaları gerekiyor. Yaygın inanışın tersine, hamilelikte kullanılan insülin plasentaya geçmiyor ve bebeğe rastgele bir ziyan vermiyor” diyor.

KAN ŞEKERİMİ İLAÇLARLA DÜŞÜREREK İSTEDİĞİMİ YİYEBİLİRİM. YANLIŞ!

DOĞRUSU: “Diyabetin beslenme tedavisinde ölçü ve kalori hesabı kıymetlidir, fakat yediklerimizin içeriği de önemlidir” ikazında bulunan Prof. Dr. İnan Anaforoğlu, şöyle konuşuyor: “Sağlıklı ve işlenmemiş besinler bedenimizde sağlıklı sistemleri harekete geçiriyor ve bedenimizin işleyişi de ona nazaran oluyor. Kalorisi tıpkı olsa bile örneğin işlenmiş-rafine edilmiş, katkı hususu içeren bir besin bedenimizde kanser ya da damar sertliği yapan sistemleri harekete geçirebiliyor. Bu da bilhassa diyabeti olan hastalarda kan şekeri denetiminde ve komplikasyonlardan korunmada bedenin savunma sistemlerini zayıflatıyor. Münasebetiyle ilaç kullanmak kan şekeri denetiminde ve komplikasyonlardan korunmada kâfi gelse de hastaların her istedikleri gıdayı tüketmelerinden kaçınmaları çok önemlidir”

BAZI BİTKİLER YAHUT VİTAMİNLER DİYABETİ TEDAVİ EDEBİLİR. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Bitkisel olduğu sav edilen unsurlar ve birtakım vitamin olarak isimlendirilen kimyasal ilaçlar her geçen gün daha yaygın bir halde kullanılıyor. Prof. Dr. İnan Anaforoğlu, diyabeti büsbütün ortadan kaldıran ya da tedavi eden bitkisel bir ilaç ya da vitaminin olmadığını vurgulayarak, “Unutulmamalıdır ki bu hususlar pek çok yan tesire neden olabiliyor ve organlara kalıcı hasar verebiliyor. Kan şekerini dengelemede yardımcı olabilecek, örneğin yeşil çay-tarçın üzere birtakım bitkiler-baharatlar, zati hangi ölçüde ve ne vakit kullanması gerektiği söylenerek tabip tarafından gerekirse hastaya tavsiye ediliyor” diyor.

DİYABET HASTALIĞINDA BİREYE ÖZEL TEDAVİYE GEREK YOKTUR. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Tüm dünyada, diyabet tedavisinin kişiselleştirilmesine gün geçtikçe daha fazla ehemmiyet veriliyor. Prof. Dr. İnan Anaforoğlu, diyabet hastalığında tedavinin kesinlikle diyabetin tipine nazaran planlanması gerektiğini belirterek, “Çünkü her hasta farklı olduğu üzere her ilaç da her hastaya uygun olmuyor. Bireyde mevcut olan yahut olması mümkün komplikasyonları ve eşlik eden hastalıkları da göz önünde bulundurup tedavinin ona nazaran planlanması ehemmiyet taşıyor. Örneğin, kilo sorunu ön planda olan ve önemli insülin direnci yaşayan bir hasta ile uzun periyodik diyabete bağlı insülin eksikliği olan bir hastanın tedavisinin tıpkı formda düzenlenmesi beklenemez. Ayrıyeten hastanın toplumsal durumu, beslenme ile aktivite seviyesi üzere faktörler de dikkate alınarak, tedavi hastanın hayatında en az kısıtlama olacak formda düzenleniyor. Her hastadaki sorun farklı olduğu için tedavinin kişiselleştirilmesi başarıda kilit rol üstleniyor.” diyor.